N. 4412/2016 Έννομη προστασία κατά τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων (Άρθρα 345-374, Βιβλίο ΙV): Τροποποίηση διατάξεων – Μερική έναρξη ισχύος δυνάμει άρθρου 87 Ν. 4478/2017
Δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Α΄ 91/23.06.2017 ο Ν. 4478/2017 ο οποίος τιτλοφορείται «Σύμβαση της Βαρσοβίας για τη νομιμοποίηση, ανίχνευση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες», δια του οποίου κυρώθηκε και προσαρμόστηκε η ελληνική νομοθεσία στη Σύμβαση της Βαρσοβίας της 16ης Μαίου του 2005 του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη νομιμοποίηση, ανίχνευση, κατάσχεση και δήμευση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Στο πλαίσιο του νόμου αυτού δια του άρθρου 87 επήλθαν τροποποιήσεις στις διατάξεις του ν. 4412/2016 ο οποίος δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Α΄ 147/08.08.2016 και τιτλοφορείται «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ, και 2014/ΕΕ)».
Εκ των αλλαγών ως σημαντική αξιολογείται η περαιτέρω ρύθμιση της αιτήσεως αναστολής η οποία ορίζεται ότι γίνεται δεκτή εφόσον πιθανολογείται σοβαρά η παράβαση κανόνα δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του εσωτερικού δικαίου, ώστε το μέτρο της αναστολής να κρίνεται αναγκαίο προκειμένου να αρθούν τα αρνητικά αποτελέσματα των παραβιάσεων ή για να αποτραπούν ζημίες του αιτούντος.
Εξάλλου ρυθμίζεται κατόπιν αλλεπάλληλων αναβολών και το ζήτημα της έναρξης ισχύος των άρθρων 345 έως 374 του ν. 4412/2016 (ΒΙΒΛΙΟ IV) για τις διαφορές που αναφύονται από πράξεις ή παραλείψεις οι οποίες εκδίδονται ή συντελούνται από την αναθέτουσα αρχή στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας, με σαφώς προσδιορισμένα χρονικά κριτήρια και δη ανάλογα της φύσεως των υποθέσεων (βλ. κατωτέρω κείμενο άρθρων).
Συγκεντρωτικά οι τροποποιήσεις του ν. 4412/2016 δια του άρθρου 87 του ν. 4478/2017 έχουν ως εξής :
1. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 348 του ν. 4412/2016 (Α` 147), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 61 του ν. 4472/2017 (Α` 74), αντικαθίσταται ως εξής:
«Στην περίπτωση εφαρμογής του προηγούμενου εδαφίου και μέχρι το διορισμό του νέου Προέδρου, καθήκοντα Προέδρου ασκεί το αρχαιότερο μέλος κατά την έννοια της υπηρεσίας στην Αρχή ή, σε περίπτωση αδυναμίας εφαρμογής του κριτηρίου αυτού, κατά την έννοια της ηλικίας.».
2. Μετά το τελευταίο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 372 του ν. 4412/2016 (Α` 147) προστίθενται εδάφια ως εξής:
«Κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 52 του π.δ. 18/1989 (Α` 8), η αίτηση αναστολής γίνεται δεκτή εφόσον πιθανολογείται σοβαρά η παράβαση κανόνα του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του εσωτερικού δικαίου και η αναστολή είναι αναγκαία για να αρθούν τα δυσμενή από την παράβαση αποτελέσματα ή να αποτραπεί η ζημία των συμφερόντων του αιτούντος. Η αίτηση όμως μπορεί να απορριφθεί αν, από τη στάθμιση της βλάβης του αιτούντος, των συμφερόντων τρίτων και επιτακτικών λόγων γενικού δημοσίου συμφέροντος, κρίνεται ότι οι αρνητικές συνέπειες από την αποδοχή θα είναι σοβαρότερες από την ωφέλεια του αιτούντος.
Η απόφαση επί της αναστολής εκδίδεται μέσα σε προθεσμία είκοσι (20) ημερών από την εκδίκαση της αίτησης. Το διατακτικό των αποφάσεων αυτών, υπογραφόμενο από τον Πρόεδρο, τα μέλη και τον Γραμματέα, εκδίδεται υποχρεωτικά μέσα σε προθεσμία επτά (7) ημερών από την εκδίκαση της αίτησης ή αν έχει χορηγηθεί προθεσμία στους διαδίκους για τη νομιμοποίησή τους ή για την υποβολή υπομνήματος από τη λήξη της προθεσμίας αυτής. Η προθεσμία προς τους διαδίκους δεν μπορεί πάντως να υπερβαίνει τις τρεις (3) ημέρες από την εκδίκαση.
Η άσκηση αίτησης αναστολής κωλύει τη σύναψη της σύμβασης, εκτός εάν με την προσωρινή διαταγή ο αρμόδιος δικαστής αποφανθεί διαφορετικά.».
3. Η περίπτωση 27 της παραγράφου 1 του άρθρου 377 αντικαθίσταται ως εξής:
«του ν. 3886/2010 (Α` 173) με την επιφύλαξη της παραγράφου 7 του άρθρου 379».
4. Η παρ. 7 του άρθρου 379, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 50 του ν. 4446/2016 (Α` 240) και τροποποιήθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 54 του ν. 4465/2017 (Α` 47) και την παρ. 17 του άρθρου 47 του ν. 4472/2017 (Α` 74), αντικαθίσταται ως εξής:
«Οι διατάξεις του Βιβλίου IV (άρθρα 345 έως 374) διέπουν τις διαφορές που αναφύονται από πράξεις ή παραλείψεις, οι οποίες εκδίδονται ή συντελούνται από την αναθέτουσα αρχή στο πλαίσιο διαγωνιστικής διαδικασίας που ξεκινά:
α) για τις δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών και προμηθειών, μετά την 26η Ιουνίου 2017,
β) για τις δημόσιες συμβάσεις δημοσίων έργων και μελετών και τις συμβάσεις παραχώρησης με εκτιμώμενη αξία άνω των πέντε εκατομμυρίων διακοσίων είκοσι πέντε χιλιάδων (5.225.000) ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), μετά την 1η Ιανουαρίου 2018 και
γ) για τις δημόσιες συμβάσεις δημοσίων έργων και μελετών και τις συμβάσεις παραχώρησης με εκτιμώμενη αξία από εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ έως τα πέντε εκατομμύρια διακόσιες είκοσι τέσσερεις χιλιάδες εννιακόσια ενενήντα εννέα (5.224.999) ευρώ, μετά την 1η Μαρτίου 2018. Μέχρι τότε οι ως άνω διαφορές διέπονται από τις διατάξεις του ν. 3886/2010 (Α` 173).
Η παρούσα παράγραφος ισχύει αναδρομικά από την 26η Ιουνίου 2017.».
5. Η παρ. 8 του άρθρου 379, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 50 του ν. 4446/2016 (Α` 240) και τροποποιήθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 54 του ν. 4465/2017 (Α` 47) και την παρ. 17 του άρθρου 47 του ν. 4472/2017 (Α` 74), καταργείται. 6. Η παρ. 11 του άρθρου 379, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 4456/2017 (Α` 24) και τροποποιήθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 54 του ν. 4465/2017 (Α` 47) και με την παρ. 18 του άρθρου 47 του ν. 4472/2017 (Α` 74), καταργείται.
Διαφορές Ν. 4412/2016 με Ν. 3886/2010