Δημόσιες συμβάσεις κάτω των ορίων των άρθρων 5 και 235 Ν. 4412/2016: Έκδοση υπ. αριθμ. 19 κατευθυντήριας οδηγίας της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. (απόφαση 31/2017)
Δυνάμει της με αριθμό 31/2017 αποφάσεως της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων εξεδόθη η κατευθυντήρια οδηγία 19, η οποία δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο www.eaadhsy.gr και τιτλοφορείται ως «Συμβάσεις κάτω των ορίων των άρθρων 5 (ΒΙΒΛΙΟ Ι) και 235 (ΒΙΒΛΙΟ ΙΙ) του Ν. 4412/2016 Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ»
Σκοπός της οδηγίας είναι η παροχή διευκρινήσεων προς τους αρμόδιους δημόσιους φορείς αλλά και τις αναθέτουσες αρχές, σχετικά με ζητήματα που άπτονται του πεδίου των δημοσίων συμβάσεων και ιδίως εν σχέσει με την ερμηνεία και την εφαρμογή της ισχύουσας εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας ως προς τις λεγόμενες συμβάσεις κάτω των ορίων (άρθρα 5 και 235 του ν. 4412/2016).
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τον σχετικό ορισμό του νόμου, «δημόσιες κάτω των ορίων» και «συμβάσεις κάτω των ορίων» είναι οι δημόσιες συμβάσεις καθώς και οι συμβάσεις κατά την έννοια της διάταξης της περίπτωσης 5 της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του ν. 4412/2016, που δεν εξαιρούνται δυνάμει των εξαιρέσεων που προβλέπονται στα άρθρα 7 έως 17 και 237 έως 252 του ν. 4412/2016 και που η αντίστοιχη εκτιμώμενη αξία τους (άνευ Φ.Π.Α.) είναι κατώτερη των ορίων που θέτουν τα άρθρα 5 και 235 αντίστοιχα.
Για τις συμβάσεις του Βιβλίου Ι τα κατώτατα όρια, εκτός Φ.Π.Α είναι τα ακόλουθα (άρθρο 5) :
Α) Για τις συμβάσεις δημοσίων έργων: 5.225.000 ευρώ
Β) Για δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών που ανατίθενται από κεντρικές κυβερνητικές αρχές και για διαγωνισμούς μελετών: 135.000 ευρώ
Γ) Για δημόσιες συμβάσεις προμηθειών που ανατίθενται από μη κεντρικές αναθέτουσες αρχές και για διαγωνισμούς μελετών: 209.000 ευρώ
Δ) Για δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών: 750.000 ευρώ
Τα ως άνω κατώτατα όρια των περιπτώσεων Α έως Γ, υπόκεινται σε αναθεώρηση.
Για τις συμβάσεις του Βιβλίου ΙΙ τα κατώτατα όρια, εκτός Φ.Π.Α, είναι τα ακόλουθα (άρθρο 235):
Α) Για συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών και διαγωνισμούς μελετών: 418.000 ευρώ
Β) Για συμβάσεις έργων: 5.225.000 ευρώ
Γ) Για συμβάσεις υπηρεσιών: 1.000.000 ευρώ
Τα ως άνω κατώτατα όρια των περιπτώσεων Α και Β, υπόκεινται σε αναθεώρηση.
Το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις εν λόγω συμβάσεις είναι ο ν. 4412/2016, ο οποίος ισχύει εν γένει για όλες τις συμβάσεις που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής των Βιβλίων Ι και ΙΙ, ανεξάρτητα από το είδος και την εκτιμώμενη αξία τους. Στο περιεχόμενο του νόμου προβλέπονται ειδικές διατάξεις (άρθρα 116 έως 128 του Βιβλίου Ι και 326 έως 333 του Βιβλίου ΙΙ) οι οποίες ρυθμίζουν κατ’ απόκλιση ζητήματα που άπτονται των συμβάσεων κάτω των ορίων.
Τα ζητήματα των αποκλίσεων από τις γενικές διατυπώσεις του ν. 4412/2016 παρουσιάζονται με σαφήνεια σε επιμέρους πίνακες επί του περιεχομένου της Οδηγίας.
Ειδικότερα για τις συμβάσεις κάτω των ορίων του Βιβλίου Ι, στον «Πίνακα 3i» αναλύονται τα άρθρα που δεν εφαρμόζονται, ενώ στον «Πίνακα 3ii» οι διατάξεις που εφαρμόζονται μεν, πλην όμως με παρεκκλίσεις από τις γενικές αρχές του εν λόγω νόμου. Αντιστοίχως για τις συμβάσεις του Βιβλίου ΙΙ προβλέπουν ο «Πίνακας iii» και iv της Οδηγίας, ενώ οι παρεκκλίσεις κατά την εφαρμογή του ν. 4412/2016 επί των συμβάσεων κάτω των ορίων αναφορικά σε ζητήματα διακυβέρνησης, όπως αυτά αναλύονται στο Βιβλίο ΙΙΙ, αναπτύσσονται στον πίνακα 4.
Η Οδηγία, μετά τη διασαφήνιση του ορισμού των συμβάσεων κάτω των ορίων, τον εντοπισμό του κανονιστικού πλαισίου που τις διέπει, καθώς και την παράθεση των αποκλίσεων από τις γενικές διατάξεις του ν. 4412/ 2016, αναλύει ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη σύναψη των εν λόγω συμβάσεων, την έναρξη διαδικασίας σύναψης, τη δημοσιότητα, τις προθεσμίες παραλαβής προσφορών και αιτήσεων συμμετοχής, τα δικαιολογητικά συμμετοχής και την παροχή εγγυήσεων.
Ειδικότερα επισημαίνεται ότι για τη σύναψη των συμβάσεων κάτω των ορίων εφαρμοστέες είναι οι διατάξεις των άρθρων 26 και 263, των Βιβλίων Ι και ΙΙ αντίστοιχα, ενώ ειδική αναφορά γίνεται στη δυνατότητα που έχουν οι αναθέτουσες αρχές να προσφεύγουν και στις διαδικασίες του συνοπτικού διαγωνισμού και της απευθείας ανάθεσης, που προβλέπονται στα άρθρα 117 και 118, καθώς επίσης και στο σύστημα προεπιλογής του άρθρου 303 αναλογικώς εφαρμοζόμενου. Διευκρινίζεται δε ότι η διακριτική ευχέρεια προσφυγής στην διαδικασία απευθείας αναθέσεως αφορά σε συμβάσεις με αντικείμενο κάτω των 20.000 ευρώ, ενώ ο συνοπτικός διαγωνισμός αφορά συμβάσεις με αξία κάτω των 60.000 ευρώ.
Ως προς το χρονικό σημείο έναρξης της διαδικασίας σύναψης των συμβάσεων κάτω των ορίων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των Βιβλίων Ι και ΙΙ, εφαρμογής τυγχάνει το άρθρο 120 και 330 αντίστοιχα. Οι σχετικές προβλέψεις του νόμου αποτυπώνονται εναργώς στον Πίνακα 5 της Οδηγίας, με αναφορές στα οικεία άρθρα και εδάφια, ανάλογα με το είδος της διαδικασίας, στους χρόνους δημοσίευσης της προκηρύξεως.
Αναφορικά με το ζήτημα της δημοσιότητας των συμβάσεων κάτω των ορίων, η Οδηγία επισημαίνει ότι το ΚΗΜΔΗΣ είναι το μοναδικό και ενιαίο υποχρεωτικό σημείο όλων των προκηρύξεων, διακηρύξεων και αποφάσεων ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων σε εθνικό επίπεδο. Πλην όμως, ακριβώς επειδή η πλήρης λειτουργία του θα επιτευχθεί σταδιακά, έχουν προβλεφθεί μεταβατικές διατάξεις που ορίζουν την τήρηση της προγενέστερης μορφής δημοσιότητας για ορισμένες κατηγορίες συμβάσεων. Ως τέτοιες επισημαίνονται επι παραδείγματι, μεταξύ άλλων, οι συμβάσεις που εμπίπτουν στους ν. 3669/2008, 3316/2005, στο πδ 118/2007 και στην ΥΑ 11389/1993, για τις οποίες εξακολουθεί να ισχύει η υποχρέωση δημοσίευσης στον εθνικό τύπο μέχρι τις 31/12/2017.
Το εν λόγω κεφάλαιο περί δημοσιότητας περατώνεται με εξειδικευμένη αναφορά στις διατυπώσεις που ακολουθούνται ανά είδος σύμβασης και δη στο Συνοπτικό Διαγωνισμό, στην Απευθείας Ανάθεση και στις συμβάσεις του Βιβλίου Ι και ΙΙ το ν. 4412/2016 αξίας άνω των 60.000 ευρώ (βλ. Πίνακα 6).
Εν συνεχεία η Οδηγία διευκρινίζει τα ισχύοντα αναφορικά με τις προθεσμίες παραλαβής προσφορών και αιτήσεων συμμετοχής. Τα εν λόγω χρονικά όρια προβλέπονται στα άρθρα 121 και 331 του ν. 4412/2012 ως ελάχιστες προθεσμίες, οι οποίες διαφοροποιούνται ανάλογα με το είδος της διαδικασίας της σύναψης της σύμβασης (π.χ. ανοιχτή, κλειστή, με διαπραγμάτευση κλπ), αλλά και την υπαγωγή της (εκάστοτε σύμβασης) στο ρυθμιστικό πλαίσιο είτε του Βιβλίου Ι είτε του ΙΙ. Εμπεριστατωμένη παρουσίαση των προθεσμιών ανά κατηγοριοποίηση διαδικασίας και ισχύοντος Βιβλίου, παραθέτει η Οδηγία στον Πίνακα 7.
Εξέχουσα σημασία έχει η επισήμανση της Οδηγίας προς τις αρμόδιες αρχές, των περιπτώσεων εκείνων κατά τις οποίες μπορούν να επεκταθούν τα χρονικά όρια των προθεσμιών.
Συγκεκριμένα η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων παρατηρεί την υποχρέωση των αναθετουσών αρχών να καθορίζουν μεγαλύτερες προθεσμίες όταν η σύνταξη των προσφορών απαιτεί επιτόπια επίσκεψη ή εξέταση εγγράφων, καθώς και να παρατείνουν τις προθεσμίες παραλαβής προσφορών όταν πρόσθετες πληροφορίες, οι οποίες ζητήθηκαν εμπρόθεσμα από τους οικονομικούς φορείς, δεν παρασχέθηκαν το αργότερο (4) ημέρες πριν την ημερομηνία υποβολής προσφορών ή όταν τα έγγραφα της σύμβασης υφίσταται σημαντικές αλλαγές. Αντίστοιχα ως προς το Βιβλίο ΙΙ επισημαίνεται η δυνατότητα των αναθετουσών φορέων να καθορίζουν ενδεχομένως μεγαλύτερες προθεσμίες, αφού λάβουν υπόψη τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της σύμβασης και το χρόνο που απαιτείται για την προετοιμασία των προσφορών.
Στο κεφάλαιο περί δικαιολογητικών συμμετοχής στις συμβάσεις κάτω των ορίων, διατυπώνεται η επισήμανση ότι σύμφωνα με το άρθρο 93 περ. β του ν. 4412/2016, ο ξεχωριστός φάκελος με την ένδειξη «Δικαιολογητικά Συμμετοχής» πρέπει να περιέχει υπεύθυνη δήλωση κατά τα προβλεπόμενα στην παρ. 2 του άρθρο 79 και την εγγύηση συμμετοχής κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 72 του ως άνω νόμου. Για τις ενώσεις οικονομικών φορέων που υποβάλλουν κοινή προσφορά, τυποποιημένο έντυπο υπεύθυνης δήλωσης υποβάλλεται από όλα τα μέλη της ένωσης που υποβάλλουν κοινή προσφορά, όχι όμως και εγγύηση συμμετοχής. Ωστόσο στις διαδικασίες απευθείας ανάθεσης των Βιβλίων Ι και ΙΙ, τα προβλεπόμενα στο άρθρο 93 δεν ισχύουν.
Το τελευταίο κεφάλαιο που αναλύεται με την Οδηγία, είναι αυτό που αφορά στην υποχρέωση καταβολής εγγυήσεων. Ειδικότερα για τις συμβάσεις του Βιβλίου Ι (άρθρο 72), διευκρινίζεται ότι οι αναθέτουσες αρχές ζητούν την καταβολή των ακόλουθων :
Α) Εγγύηση συμμετοχής ποσού 2% της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης χωρίς Φ.Π.Α. Εάν δεν ορίζεται διαφορετικά στα έγγραφα, δεν απαιτείται στις διαδικασίες σύναψης συμφωνιών πλαίσιο, δυναμικού συστήματος αγοράς, συνοπτικό διαγωνισμό, απευθείας ανάθεση και σε διαδικασία επιλογής από κατάλογο
Β) Εγγύηση συμμετοχής ποσού 5% επί της αξίας της σύμβασης εκτός Φ.Π.Α.. Εάν δεν ορίζεται διαφορετικά από έγγραφα της σύμβασης δεν απαιτείται η προσκόμιση εγγύησης καλής εκτέλεσης για συμβάσεις αξίας ίσης ή κατώτερης από το ποσό των 20.000 ευρώ.
Αντίστοιχα προβλέπεται και για τις συμβάσεις του Βιβλίου ΙΙ (άρθρο 302).
Πρακτικά μεγάλη αξία έχει η επισήμανση της Αρχής, ότι εφόσον η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης κατά το στάδιο της ανάθεσης είναι άνω των 20.000 ευρώ, το ποσό της σύμβασης, ωστόσο, μετά τον υπολογισμό της ενδεχόμενης έκπτωσης του αναδόχου, δεν υπερβαίνει το ποσό αυτό, τότε δεν υπάρχει υποχρέωση προσκόμισης της σχετικές εγγύησης.
Η Οδηγία περατούται με επιλεκτικές σημειώσεις κατ’ άρθρο, οι σημαντικότερες εκ των οποίων παρουσιάζονται συνοπτικά :
- Συνοπτικός Διαγωνισμός άρθρο 117 και 327
– Οι προσφορές των οικονομικών φορέων κατατίθενται εγγράφως
– Η υποβολή μίας και μόνο προσφοράς δεν κωλύει την πρόοδο της διαδικασίας
– Η αποσφράγιση του φακέλου των δικαιολογητικών συμμετοχής, των τεχνικών και οικονομικών προσφορών, μπορούν να γίνουν σε μια δημόσια συνεδρίαση. Ακολουθεί η έκδοση εκτελεστής διοικητικής πράξης, εγκριτικής των πρακτικών της επιτροπής.
- Απευθείας Ανάθεση άρθρο 118 και 328
– Δεν απαιτείται η συγκρότηση συλλογικού οργάνου για τη διενέργεια της απευθείας ανάθεσης
– Δεν απαιτείται η δημοσίευση της απόφασης απευθείας ανάθεσης στο ΚΗΜΔΗΣ μέχρι την έκδοση της απόφασης της παρ. 6 του άρθρου 36
– Για τις δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών στην παρ. 5 του εν λόγω άρθρου προβλέπεται κάθε αναθέτουσα αρχή να δημοσιεύει, μία φορά κατ’ έτος και για διάστημα είκοσι ημερών πρόσκληση για την κατάρτιση καταλόγων ενδιαφερομένων ανά κατηγορίες έργων/μελετών
- Ενστάσεις/ προδικαστικές προσφυγές στις συμβάσεις κάτω των ορίων
Η υποβολή εκ μέρους του ενδιαφερόμενου ένστασης ή προδικαστικής προσφυγής, τελεί σε συνάρτηση με τη χρηματική αξία της προς ανάθεση σύμβασης.
Το θεσμικό πλαίσιο για την άσκηση των ενστάσεων και προσφυγών, τέμνεται χρονικά σε δύο περιόδους. Η πρώτη, η μεταβατική, αφορά το χρονικό διάστημα έως την έναρξη ισχύος των διατάξεων του Βιβλίου IV του ν. 4412/2016, ήτοι έως και την 30.5.2017 και η δεύτερη το χρονικό διάστημα από την έναρξη ισχύος του, ήτοι από 31/5/2017 και εφεξής.
Για την πρώτη χρονική περίοδο και επί δημοσίων συμβάσεων με εκτιμώμενη αξία κάτω των 60.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α, προβλέπεται η ένσταση του άρθρου 127 (ισχύει από 08.08.2016μ ημερομηνία δημοσίευσης στο ΦΕΚ) του ν. 4412/2016, για τις διαφορές που αναφύονται κατά τη διαδικασία ανάθεσης. Η ένσταση υποβάλλεται ενώπιον της αναθέτουσας αρχής μέσα σε προθεσμία 5 ημερών, από την κοινοποίηση της προσβαλλόμενης πράξης. Αρμόδιο όργανο να επιληφθεί της ενστάσεως είναι η αναθέτουσα αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη και αποφαίνεται επ’ αυτής εντός προθεσμίας 10 ημερών. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία αυτή, τεκμαίρεται σιωπηρή απόρριψη. Επί της ασκηθείσας ένστασης γνωμοδοτούν τα οριζόμενα στο άρθρο 221 συλλογικά όργανα. Η ένσταση, τέλος, συνοδεύεται επί ποινή παραδεκτού από παράβολο, αναλογούν σε ποσό ίσο με το 1% της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης. Επιστρέφεται στον οικονομικό φορέα εάν η ένσταση γίνει αποδεκτή, εν συνόλω ή εν μέρει.
Εξίσου για την πρώτη χρονική περίοδο επί δημοσίων συμβάσεων με εκτιμώμενη αξία άνω των 60.000 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α, κάτω, ωστόσο, των ορίων του άρθρου 5 του Βιβλίου Ι του ν. 4412/2016, η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων ορίζει ότι έως την έναρξη εφαρμογής των διατάξεων του Βιβλίου IV του ν. 4412/2016, δηλαδή έως και την 30η Μαίου 2017, η προβλεπόμενη διαδικασία ένστασης του άρθρου 127, όπως αναφέρεται στην περίπτωση στ΄ της παρ. 1 του άρθρου 98, στην υποπερίπτωση αα΄ της περίπτωσης β, στην υποπερίπτωση βββ΄ της υποπερίπτωσης ββ΄ της περίπτωσης β΄, καθώς και στην περίπτωση γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 99 και της παραγράφου 4 του άρθρου 100, εφαρμόζεται σε όλες τις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων και διαγωνισμών μελετών που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του Βιβλίου Ι του ν. 4412/2016, με εκτιμώμενη αξία κάτω των ορίων του άρθρου 5 (τόσο κάτω όσο και άνω των 60.000 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α, αλλά σε κάθε περίπτωση κάτω των ορίων του άρθρου 5). Για τη διαδικασία και το παραδεκτό της ένστασης εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 127.
Σχετικά με τις συμβάσεις του Βιβλίου ΙΙ για την πρώτη χρονική περίοδο, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 127, σύμφωνα με τα άρθρα 222-238 του ν. 4412/2016, δυνάμει του άρθρου 315 του νόμου αυτού. Αναφορικά με τη διαδικασία και το παραδεκτό της ένστασης εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα του άρθρου 127, με μόνη διαφοροποίηση ότι η ένσταση ασκείται ενώπιον του αναθέτοντος φορέα.
Για τη δεύτερη χρονική περίοδο, ήτοι με την έναρξη ισχύος των διατάξεων του Βιβλίου IV (από 31.05.2015) και εφεξής, για δημόσιες συμβάσεις με εκτιμώμενη αξία κάτω των 60.000 ευρώ, υποβάλλεται ένσταση του άρθρου 127 ενώπιον της αναθέτουσας αρχής κατά τη διαδικασία του εν λόγω άρθρου.
Εξίσου για τη δεύτερη χρονική περίοδο, επί δημοσίων συμβάσεων και συμβάσεων με εκτιμώμενη αξία ανώτερη των 60.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α), κατώτερη ωστόσο των ορίων, υποβάλλεται προδικαστική προσφυγή (άρθρα 345 έως 374) ενώπιον ενός νέου ανεξάρτητου διοικητικού οργάνου, ήτοι της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (εφεξής ΑΕΠΠ).
Η προδικαστική προσφυγή προβλέπεται για τις διαφορές που γεννώνται μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του Βιβλίου IV, ήτοι μετά την 31η Μαίου 2017.
Το πεδίο εφαρμογής οριοθετείται στο άρθρο 345 των διατάξεων του Βιβλίου IV. Αφορά σε διαφορές που ανακύπτουν κατά τη διαδικασία ανάθεσης συμβάσεων του ν. 4412/2016, κατά τη διαδικασία ανάθεσης συμφωνιών – πλαίσιο, συμβάσεων παραχώρησης και δυναμικών συστημάτων αγορών καθώς και τροποποιήσεων αυτών, με εκτιμώμενη αξία άνω των 60.000 ευρώ, ανεξαρτήτως της φύσης τους.
Ως αναθέτουσα αρχή κατά τις διατάξεις του IV Βιβλίου, νοείται τόσο η αναθέτουσα αρχή, όσο και ο αναθέτων φορέας.
Δικαιούχος άσκησης της ως άνω προδικαστικής προσφυγής είναι κάθε ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας που έχει συμφέρον να του ανατεθεί η σύμβαση, που έχει υποστεί ή ενδέχεται να υποστεί ζημία από εκτελεστή πράξη ή παράλειψη της αναθέτουσας αρχής κατά παράβαση της ευρωπαικής ή εσωτερικής νομοθεσίας. Μέσω της προσφυγής μπορεί να αιτηθεί προσωρινή δικαστική προστασία (άρθρο 366), ακύρωση της παράνομης πράξης ή παράλειψης της αναθέτουσας αρχής (άρθρο 367 παρ. 2), καθώς και την κήρυξη της ακυρότητας της σύμβασης που είχε παρανόμως συναφθεί (άρθρα 368 έως 370). Επιπλέον κάθε ενδιαφερόμενος που έχει υποστεί ή ενδέχεται να υποστεί ζημία από απόφαση της ΑΕΠΠ επί της προδικαστικής προσφυγής του άρθρου 360, δικαιούται δικαστικής προστασίας, ήτοι να ασκήσει αίτηση για αναστολή εκτέλεσης της εν λόγω απόφασης της ΑΕΠΠ και αίτησης για την ακύρωσή της ενώπιον των αρμοδίων δικαστηρίων του αρ. 372 του ν. 4412/2016.
Η προδικαστική προσφυγή έχει το χαρακτήρα ενδικοφανούς προσφυγής. Δεν επιτρέπεται η άσκηση άλλης διοικητικής προσφυγής κατά εκτελεστών πράξεων ή παραλείψεων της αναθέτουσας αρχής κατά τη διαδικασία ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων. Δεν επιτρέπεται η άσκηση της προσφυγής κατά απόφασης του ΑΕΠΠ που δέχεται προσφυγή άλλου προσώπου. Η αναθέτουσα αρχή έχει δικαίωμα να ασκήσει τα ίδια ένδικα βοηθήματα εφόσον η ΑΕΠΠ κάνει δεκτή την προδικαστική προσφυγή του οικονομικού φορέα.
Η προθεσμία άσκησης της προδικαστικής προσφυγής είναι 10 ημέρες από την κοινοποίηση της προσβαλλόμενης πράξης αν αυτή έλαβε χώρα με ηλεκτρονικά μέσα ή με τηλεομοιοτυπία, άλλως 15 ημέρες αν χρησιμοποιήθηκαν άλλα μέσα επικοινωνίας, άλλως 10 ημέρες από την πλήρη, πραγματική, τεκμαιρόμενη γνώση. Ειδικά για την προσφυγή κατά της προκήρυξης, η πλήρης γνώση τεκμαίρεται με την πάροδο 15 ημερών από τη δημοσίευση στο ΚΗΜΔΗΣ, ενώ εξίσου 15 ημερών είναι η προθεσμία κατά παραλείψεως της αναθέτουσας αρχής.
Η προσφυγή κατατίθεται ηλεκτρονικά στον ιστότοπο του αναθέτοντος φορέα, άλλως στην ΑΕΠΠ. Δυνατή η άσκηση παρέμβασης (άρθρο 362) για τη διατήρηση της ισχύος της προσβαλλόμενης πράξης. Επί ποινή απαραδέκτου η προσφυγή συνοδεύεται με καταβολή παραβόλου ποσού ίσου με το 0.50% της προϋπολογισθείσης αξίας της σύμβασης, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 600 ευρώ ούτε ανώτερο των 15.000 ευρώ.
Σημειωτέον ότι η προδικαστική προσφυγή έχει υποχρεωτικό αυτόματο ανασταλτικό αποτέλεσμα και για τις συμβάσεις κάτω των ορίων που είναι άνω των 60.000 ευρώ, καθότι τόσο η προθεσμία για την άσκηση όσο και η άσκησή της κωλύουν τη σύναψη της σύμβασης επί ποινή ακυρότητας αυτής κατά το άρθρο 366. Δεν κωλύει όμως την πρόοδο της διαγωνιστικής διαδικασίας, εκτός αν ζητηθούν προσωρινά μέτρα προστασίας κατά το άρθρο 366.
Μετά τη ψήφιση του Ν. 4472/2017 επίκειται νέα αναθεωρημένη έκδοση της ως άνω οδηγίας