ΣτΕ Ολ 209/2020: Νομιμοποίηση ΑΕ ενώπιον τακτικών διοικητικών δικαστηρίων – Μια άκρως επιδοκιμαστέα και θεμιτή επιστροφή στην παροχή λυσιτελούς και ουσιαστικής έννομης προστασίας/Δημοσίευση σχετικού άρθρου Κωνσταντίνου Καλονόμου στο νομικό περιοδικό Θεωρία και Πράξη Διοικητικού Δικαίου (ΘΠΔΔ), 2020, Τεύχος 2ο
ΚΑΛΟΝΟΜΟΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ – ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
Δημοσιεύθηκε η υπ. αριθμ. 209/2020 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας κατόπιν της παραπεμπτικήσ υπ. αριθμ. 1618/2019 αποφάσεως του Β΄Τμήματος του ΣτΕ. Η απόφαση της Ολομέλειας επιβεβαίωσε με το πλέον εμφατικό τρόπο τα πορίσματα της ως άνω παραπεμπτικής αποφάσεως. Προβαίνοντας αναντίρρητα σε μία ρηξικέλευθη ερμηνεία και εφαρμογή των οριζομένων στα άρθρα 23, 25 παρ. 2, 26, 27 παρ. 1, 28 παρ. 1-5, 30 παρ. 1-3, 35, 133 παρ. 2, 139 Α του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, καθώς και στο άρθρο 8 του Κώδικα Συμβολαιογράφων, όπως και στις οικείες διατάξεις των άρθρων 18 παρ. 1 και 22 παρ. 3 Ν. 2190/1920 η εν λόγω απόφαση επικύρωσε πλήρως την ως άνω διατυπωθείσα ερμηνευτική προσέγγιση της υπ. αριθμ. 1618/2019 αποφάσεως του Β΄ Τμήματος του Δικαστηρίου, την οποία υιοθέτησε πλήρως και δη με την ίδια ακριβώς επιχειρηματολογία και γραμματική διατύπωση.
Συγκεκριμένα εκρίθη ότι η προσκόμιση ειδικού συμβολαιογραφικού πληρεξουσίου περί παροχής πληρεξουσιότητας προς τον υπογράφοντα το δικόγραφο προσφυγής δικηγόρο αρκεί για τη νομιμοποίηση Ανώνυμης Εταιρείας ενώπιον των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, εφ’ όσον στο εν λόγω πληρεξούσιο βεβαιώνεται η ύπαρξη των λοιπών νομιμοποιητικών στοιχείων (ήτοι του καταστατικού, των αποφάσεων της Γενικής Συνελεύσεως ή του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας, κ.λπ.), από τα οποία προκύπτει ότι το πρόσωπο που χορήγησε την πληρεξουσιότητα στον ως άνω Δικηγόρο ήταν το, κατά το Νόμο και το καταστατικό, αρμόδιο για την εκπροσώπηση της Εταιρείας όργανο, χωρίς να απαιτείται επιπλέον για το παραδεκτό της προσφυγής εξ απόψεως νομιμοποιήσεως της Εταιρείας και η εν σώματι προσκόμιση των στοιχείων αυτών στο Δικαστήριο. περαιτέρω έγινε δεκτό ότι ο έλεγχος και η πιστοποίηση από συμβολαιογράφο, που είναι δημόσιος λειτουργός, της νομιμοποιήσεως των εμφανιζομένων ως νομίμων εκπροσώπων Νομικού Προσώπου με τα κατά Νόμο έγγραφα έχει ως συνέπεια ότι η προσκόμιση ενώπιον Τακτικού Διοικητικού Δικαστηρίου του ειδικού συμβολαιογραφικού και με κύρος δημοσίου εγγράφου δικαστικού πληρεξουσίου είναι επαρκής για την απόδειξη τόσο της νομιμοποιήσεως του Νομικού Προσώπου όσο και για την χορήγηση της δικαστικής πληρεξουσιότητας, ενόψει του ότι δεν προκύπτει από το σύνολο των εφαρμοζομένων διατάξεων πρόσθετη υποχρέωση προσκομίσεως στο Δικαστήριο του καταστατικού της Εταιρείας ή άλλων νομιμοποιητικών εγγράφων, τα οποία αναφέρονται στο συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο και προσαρτώνται στο πρωτότυπό του.
Ακολούθως (σύμφωνα με την άποψη που ομόφωνα μάλιστα επικράτησε) η εν λόγω απόφαση, {επιλαμβανόμενη αιτήσεως αναιρέσεως κατά αποφάσεως διοικητικού εφετείου η οποία είχε απορρίψει ως ανομιμοποίητη προσφυγή, καθότι δεν είχαν προσκομιστεί μνημονευόμενα πάντως στη σχετική ειδική συμβολαιογραφική εξουσιοδότηση ειδικότερα στοιχεία (καταστατικό με τροποποιήσεις αυτού, αντίστοιχα ΦΕΚ, πρακτικά ΔΣ εταιρείας κ.α.)}εκρίθη ότι μη νομίμως το δικάσαν δικαστήριο απέρριψε την ένδικη προσφυγή ως απαράδεκτη δεδομένου ότι το προσκομισθέν ειδικό πληρεξούσιο από τον φερόμενο ως Πρόεδρο, Διευθύνοντα Σύμβουλο και νόμιμο εκπρόσωπο της αναιρεσείουσας εταιρείας προς τον υπογράψαντα το οικείο δικόγραφο δικηγόρο ανέφερε αναλυτικώς το περιεχόμενο του καταστατικού, των τροποποιήσεών του και των πράξεων της Γ.Σ. και του Δ.Σ. της εταιρείας περί ορισμού του ως άνω προσώπου ως νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας, με περαιτέρω συνέπεια να μην απαιτείται για την νομιμοποίηση της εταιρείας, η προσκόμιση και των ειδικότερων αυτών νομιμοποιητικών στοιχείων, αρκούντος του προαναφερθέντος ειδικού συμβολαιογραφικού πληρεξουσίου.
Η ευδοκίμηση της αιτήσεως αναιρέσεως αυτής αποκρυσταλλώνει βεβαίως την ευκταία εδώ και καιρό μεταστροφή της νομολογίας και την αποδοχή της θεωρήσεως ότι και ενώπιον των τδδ δεν απαιτείται η corpus προσκόμιση πλειόνων ειδικότερων στοιχείων (καταστατικό με τροποποιήσεις αυτού, αντίστοιχα ΦΕΚ ή πλέον δημοσιεύσεις στο ΓΕΜΗ, πρακτικά ΔΣ εταιρείας κ.α.) εν σχέσει με τη νομιμοποίηση του πληρεξουσίου δικηγόρου ενός νομικού προσώπου, αρκεί βεβαίως τα στοιχεία αυτά να μνημονεύονται στο σχετικό προσκομισθέν ειδικό συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο.
Συναφές εκτενές σχόλιο του Κωνσταντίνου Καλονόμου εν σχέσει με τη απόφαση αυτή της Ολομελείας του ΣτΕ δημοσιεύεται στο νομικό περιοδικό Θεωρία και Πράξη Διοικητικού Δικαίου (ΘΠΔΔ), εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, τεύχος 2ο, 2020, σελ. 166 – 167 επ.