Δημόσιες Συμβάσεις & Covid-19 (Κορωνοϊός): Κατ’ εξαίρεση διαδικασία σύναψης δημόσιων συμβάσεων στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των έκτακτων αναφυόμενων αναγκών (Άρθρο 41 της από 13.04.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου)

ΚΑΛΟΝΟΜΟΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ – ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Με το άρθρο 41 (“Κατ ́ εξαίρεση διαδικασία σύναψης δημόσιων συμβάσεων”) της από 13.04.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου με τίτλο “Μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις” (Α΄84), υπήρξε μέριμνα για την προσαρμογή των διαγωνιστικών διαδικασιών ανάθεσης του νόμου 4412/2016 (Α ́147) στα νέα δεδομένα: ήδη με προηγούμενες Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, η λειτουργία διοικητικών και δικαστικών υπηρεσιών είχε ολικώς ή μερικώς ανασταλεί, καθιστώντας αδύνατη την έγκαιρη λήψη των απαιτούμενων κάθε φορά πιστοποιητικών και βεβαιώσεων. Έτσι, υπό τον όρο ότι εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της νέας Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, αποφασίστηκε, κατά την παράγραφο 1, ότι:

Για όλες τις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, είτε δηλαδή εκκίνησαν πριν την πρώτη δέσμη μέτρων εναντίον του κορωνοϊού (25 Φεβρουαρίου 2020) είτε μετά, δίνεται η δυνατότητα στις αναθέτουσες αρχές και φορείς, σε περίπτωση κωλύματος υποβολής της αίτησης έκδοσης των απαιτούμενων δικαιολογητικών ή αδυναμίας έκδοσης αυτών, λόγω ακριβώς της αναστολής λειτουργίας των αντίστοιχων αρμόδιων υπηρεσιών ή μερικής αναστολής λειτουργίας αυτών λόγω του COVID-19 ή για άλλο σοβαρό λόγο, να προσκαλούν άμεσα τον επιλεγέντα ανάδοχο να υποβάλει, σε αντικατάσταση των απαιτούμενων, ανά περίπτωση, δικαιολογητικών του άρθρου 80 του ν. 4412/2016, άλλα δικαιολογητικά, και συγκεκριμένα:

-μόνο υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (Α ́75), ή

-ηλεκτρονική υπεύθυνη δήλωση μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης του άρθρου 52 του ν. 4635/2019 (Α ́ 167), [άρθρο 27 της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α ́ 68), κυρωθείσα με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020 (Α ́ 83)],

προκειμένου να εκδοθεί η απόφαση κατακύρωσης ή ανάθεσης και να συναφθεί η σύμβαση.

Στην υποβαλλόμενη υπεύθυνη θα πρέπει να δηλώνεται από τον επιλεγέντα ανάδοχο ότι:

α) δεν συντρέχει κανένα νόμιμο κώλυμα συμμετοχής του στη διαδικασία,

β) εξακολουθεί να πληροί όλα τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής που προβλέπονται στην οικεία διακήρυξη και

γ) υποχρεούται να προσκομίσει τα νομίμως προβλεπόμενα δικαιολογητικά κατακύρωσης ή ανάθεσης εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την υπογραφή της σύμβασης. Πάντως, κατά την παράγραφο 2, ο ανάδοχος μπορεί να αιτηθεί την παράταση αυτής της προθεσμίας για τους ίδιους λόγους (κώλυμα αίτησης έκδοσης των πιστοποιητικών λόγω των μέτρων κατά του COVID-19 ή για άλλο σοβαρό λόγο). Η ως άνω προθεσμία παρατείνεται με απόφαση του αρμόδιου οργάνου της αναθέτουσας αρχής, χωρίς να απαιτείται προηγούμενη γνωμοδότηση του συλλογικού οργάνου αξιολόγησης των προσφορών.

Τα δικαιολογητικά του άρθρου 80 που δύνανται να αντικατασταθούν καθ’ αυτούς τους τρόπους είναι ενδεικτικά: απόσπασμα ποινικού μητρώου, βεβαίωση επαγγελματικού μητρώου, πιστοποιητικό περί μη πτώχευσης, μη υπαγωγής σε διαδικασία εξυγίανσης, ειδικής εκκαθάρισης, μη θέσεως υπό αναγκαστική διαχείριση από εκκαθαριστή ή από το δικαστήριο, μη υπαγωγής σε διαδικασία πτωχευτικού συμβιβασμου, μη αναστολής επιχειρηματικών δραστηριοτήτων,  πιστοποιητικό από τη Διεύθυνση Προγραμματισμού και Συντονισμού της Επιθεώρησης Εργασιακών Σχέσεων κ.α.

Οι συνέπειες της μη εμπρόθεσμης υποβολής των  απαιτούμενων δικαιολογητικών κατακύρωσης ή ανάθεσης περιγράφονται στην παράγραφο 3. Σύμφωνα με αυτή, τέτοιο ατόπημα συνιστά λόγο έκπτωσης του αναδόχου από τη σύμβαση, απόσβεσης κάθε δικαιώματός του που απορρέει από αυτή και επιβολής των προβλεπόμενων στον νόμο κυρώσεων. Σε τέτοια περίπτωση, η αναθέτουσα αρχή, με βάση ρητή ρήτρα υποκατάστασης, θα μπορεί να προσκαλεί τον/τους επόμενο/ους, κατά σειρά, μειοδότη/ες της της συγκεκριμένης διαδικασίας και να του/τους προτείνει να αναλάβει/ουν την υλοποίηση της σύμβασης του έκπτωτου αναδόχου, με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις και βάσει της προσφοράς που είχε υποβάλει ο έκπτωτος. Θα τηρείται κατά τα λοιπά η διαδικασία της παραγράφου 1 ως προς την υποβολή υπεύθυνης δήλωσης και την προσκόμιση των απαιτούμενων αποδεικτικών μέσων του άρθρου 80 του ν. 4412/2016.

Τέλος, η παράγραφος 4 προβλέπει ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υλοποιηθεί η εκκαθάριση και εξόφληση του αναδόχου εάν δεν έχει προηγηθεί η προσκόμιση των απαιτούμενων δικαιολογητικών, όπως αυτά ορίζονται ανά περίπτωση στην κείμενη νομοθεσία, τονίζοντας έτσι για άλλη μια φορά τη σημασία αυτών για τη διαδικασία ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων.

Μ. Καλογεράκη, Α. Δικηγόρος